Gitaarmodificatie
"A Fender is made to be modified" - Leo Fender
Leo Fender ontwierp zijn gitaren met het idee dat ze eenvoudig moesten kunnen worden aangepast.
Een gitaar was voor hem geen eindproduct, maar een werktuig dat mocht meegroeien met de speler.
Dat idee werd later omarmd door gitaristen als Eric Clapton en David Gilmour, die hun instrumenten lieten aanpassen om meer schakelmogelijkheden te hebben en klanken te ontdekken die in standaardmodellen niet te vinden zijn.
Soms gaat het maar om een kleine wijziging: een extra schakelaar, een aangepaste bedrading of een andere manier waarop pickups samenwerken. Toch kan dat genoeg zijn om een gitaar net iets anders te laten reageren of klinken.
Veel gebruikte aanpassingen zijn bijvoorbeeld:
- Treble bleed
Een treble bleed zorgt ervoor dat hoge tonen behouden blijven wanneer het volume wordt teruggedraaid.
Zonder deze mod klinkt een gitaar vaak doffer bij lager volume, omdat het signaal door de volumepot een deel van de hoge frequenties verliest.
Hoewel het geen standaardfunctie is op alle modellen, komt het wel vaak voor op moderne gitaren en kan het bij de meeste gitaren worden toegevoegd door een kleine condensator en/of weerstand aan de aansluitingen van de volumeknop te solderen.
- 50’s wiring
De “50’s wiring” is een klassieke bedrading die Gibson in de jaren 1950 gebruikte, o.a. op Les Pauls en SG’s.
Het grootste verschil met moderne bedrading zit in waar de toonregeling wordt aangesloten op de volumepot. Net zoals een treble bleed zorgt deze bedrading ervoor dat je bij het terugdraaien van je volumeknop een deel van de hoge tonen behouden blijven.
- Series / parallel
Pickups kunnen op twee manieren met elkaar verbonden worden: in serie of parallel.
Seriebedrading verbindt de pickups achter elkaar.
De signalen worden opgeteld, wat zorgt voor een voller, warmer en krachtiger geluid met meer midden en sustain.
Dat is de standaard bij humbuckers en goed geschikt voor stevigere klanken of meer gain.
Bij sommige gitaren kan het geluid daardoor iets donkerder of “dikker” worden.
Parallelbedrading verbindt de pickups naast elkaar.
Elke pickup stuurt zijn eigen signaal door, wat resulteert in een helderder, opener en beter gedefinieerd geluid – vergelijkbaar met de typische klank van single-coils in een Stratocaster op stand 2 of 4.
De output is wat lager, maar het geluid blijft fris en duidelijk, ook bij cleane tonen.
Bij Stratocasters en Telecasters staan de pickups standaard parallel geschakeld.
Dat zorgt voor het heldere, sprankelende geluid waar single-coils om bekendstaan.
Met een extra schakelaar kunnen de pickups ook in serie gezet worden, wat een voller en krachtiger geluid geeft, vergelijkbaar met een humbucker.
Bij humbuckers zijn de twee spoelen standaard in serie verbonden, wat zorgt voor meer output en een warmere klank.
Ze kunnen ook parallel geschakeld worden voor een helderder, meer open geluid – maar dat kan enkel bij vieraderige (4-conductor) humbuckers, waarbij beide spoelen apart toegankelijk zijn.
- Neck on / blender
De Neck-On of Blender-mod maakt extra pickupcombinaties mogelijk op gitaren met drie pickups, zoals een Stratocaster.
Waar een standaard 5-wegschakelaar geen brug + hals toelaat, zorgt deze mod ervoor dat die combinatie wél beschikbaar wordt — net als alle drie pickups tegelijk.
Neck-On:
een kleine schakelaar (of push/pull-pot) die de hals-pickup inschakelt, ongeacht de stand.
→ Zo krijg je combinaties als brug + hals (Tele-achtig) of alle drie pickups samen.
Blender:
een potmeter die de hals of brug geleidelijk bijmengt, van 0% tot 100%.
→ De standaardstanden blijven behouden, maar je krijgt extra klankvariatie.
Deze mod werd o.a. gebruikt door David Gilmour, wiens “Black Strat” bekendstaat om de Neck-On-schakeling.
- Dan Armstrong's More Versatile Strat wiring
In een artikel uit Guitar Player magazine beschrijft Dan Armstrong een andere manier om de pickups van een stratocaster aan te sluiten. Hij veranderde de functie van een tone pot in die van een blender pot. Wanneer je de blenderpot dicht draaide, dan had je een gewone stratocasterbedrading, maar enkel met 1 toonpot voor beide pickups. Met de blendpot op 10 verkreeg je de volgende combinatie:
1: Brug + mid in serie (humbucker achtige klank)
2: brug + mid out of phase
3: mid (geen verandering)
4: nek + mid out of phase
5: nek + mid in serie
Voor deze mod moet je geen onderdelen toevoegen, enkel de originele bedrading aanpassen.
Zijn deze mods iets voor jou?
Dat merk je pas als je ze probeert. Bevalt het niet, dan kan de gitaar eenvoudig weer in originele staat worden teruggezet. Daarom worden vaak push-pull-potmeters gebruikt in plaats van extra schakelaars — netjes, omkeerbaar en zonder extra gaten.
Deze aanpassingen zijn vooral interessant voor gitaristen die graag meer uit hun instrument halen en nieuwsgierig zijn naar nieuwe klanken en combinaties.
Ben je tevreden met hoe je gitaar klinkt en gebruik je de toonknoppen zelden, dan is zo’n mod waarschijnlijk niets voor jou.
Maar als je wél iemand bent die graag ontdekt wat er nog meer in een gitaar schuilt, neem dan contact op om de mogelijkheden te bespreken.